„Bom wszędzie cząstkę mej duszy zostawił”

Budziszewko – rozległa wieś położona w gminie Rogoźno, w powiecie obornickim, w województwie wielkopolskim. Tu właśnie w 1831 r przebywał Adam Mickiewicz. Był gościem Konstancji i Józefa Łubieńskich. 26 września 1831 r. wystąpił on w roli ojca chrzestnego 4- letniej córki właścicieli. Do dzisiaj istnieją budynki upamiętniające ten fakt. Pałac rodziny Łubieńskich, u których gościł Poeta – obecnie jest w remoncie, kościół drewniany z 1755 r.
W 1974 roku powstałej szkole podstawowej nadano imię wieszcza. W sześć lat później szkoła otrzymała sztandar. Chlubą szkoły od 1983 roku jest IZBA PAMIĘCI ADAMA MICKIEWICZA. Została założona z inicjatywy pani Janiny Ruty – nauczycielki historii w tejże szkole (nie żyje).
Obecnie opiekę nad Izbą Pamięci przejęła pani Dorota Fundamenska.
Izba Pamięci mieści się w klasie lekcyjnej, w której odbywają się lekcje języka polskiego i historii. Bogaty księgozbiór można podzielić na dwie części: utwory Poety oraz dzieła o jego życiu i twórczości. Są wśród nich wydania dziewiętnastowieczne, zbiorowe, w języku ojczystym i przekładach obcych rosyjski, francuski, duński.
Zebrano około 81 wydań obcojęzycznych.
Zgromadzono też pokaźny zbiór książek biograficznych oraz poruszający wątek wielkopolski w życiu Wieszcza.

Szczególne miejsce w budziszewskich zbiorach zajmują różne edycje „ Pana Tadeusza”. Dotychczas udało się zgromadzić 150 egzemplarzy różnych wydań i w kilku językach. Wśród nich są „białe kruki”- wydania z lat 1878, 1889 i 1898. Są wydania albumowe z drzeworytami sztorcowymi wykonanymi wg rysunków Michała Elwiro Andriollego z ilustracjami Tadeusza Gronowskiego, Jana Marcina Szancera, wydania jubileuszowe, kieszonkowe. Gratką bibliofilską jest „Pan Tadeusz” w 12 książeczkach napisany prozą, wydany przez Miniaturę Kraków. Udało się zdobyć kilka egzemplarzy w językach obcych: francuskim, chińskim-fragm., białoruskim, rosyjskim, esperanto, angielskim oraz koreańskim i duńskim.

Wśród prac o Mickiewiczu czołowe miejsce zajmują dzieła wydane z okazji stulecia urodzin Poety w 1898 roku, albumy i księgi pamiątkowe.
W zbiorach są też dzieła syna Mickiewicza Władysława.

Kolejną grupę eksponatów stanowią dzieła plastyczne. Czołowe miejsce zajmuje „Apoteoza Adama Mickiewicza” pędzla Krakowskiej malarki Haliny Cieślińskiej – Brzeskiej, 10 obrazów pastelowych do „Pana Tadeusza” autorstwa Anny Drozd z Krakowa. Widoki pałacu namalowali : Bogdan Ruta, Józef Pacholski z Poznania oraz Janusz Kaczmarski z Warszawy. Piękną „Świteziankę” wykonał specjalnie dla szkoły Stanisław Westwalewicz z Tarnowa.

 

 

 

 

 

 

 

Oprócz obrazów udało się zebrać kilkanaście medali, medalionów i plakiet. Szczególne miejsce w tym zbiorze zajmuje nasz własny medal. Kolekcje medalierską uzupełniają trzy rzeźby głowy Poety w wapieniu, postać młodzieńczego Mickiewicza, trzy płaskorzeźby oraz plakiety autorstwa takich wybitnych artystów medalierstwa jak: Józefa Stasińskiego i Józefa Kopczyńskiego z Poznania, Ryszarda Stryjeckiego z Warszawy i wielu innych. Najcenniejszy natomiast jest medalion posrebrzany z 1898 roku.

 

 

 

 

 

Wśród eksponatów warto zwrócić uwagę na te, które nawiązują do tzw. epizodu budziszewskiego w życiu Poety. Są to: portrety Konstancji i Józefa Łubieńskich, obrazy przedstawiające wydarzenie z 26 września 1831 roku, kserokopie aktu chrztu Marii Tekli, rękopis wiersza Konstancji Łubieńskiej pt. „Elegia”, znaleziony na strychu pałacu w 1983 roku, listy do Józefa Łubieńskiego z 1835 roku, a także kilka pism z początku XIX w, listy Mickiewicza do Konstancji Łubieńskiej, fotokopie z rękopisów, druku oraz wydanie książkowe pt. Nieznane listy Adama Mickiewicza do Konstancji Łubieńskiej” wydane w 1924 roku. Pobyt Wieszcza w Budziszewku opisany przez Gustawa Bojanowskiego w „Rękopisie dla wnuków” był i jest inspiracją dla małych plastyków.

Oddzielną część eksponatów stanowi porcelana o tematyce mickiewiczowskiej.

 

 

 

 

 

Posiadamy patery do „Pana Tadeusza”, bajek, ballad, sonetów i biografii, 10 figurek do „Pana Tadeusza” oraz dwie płaskorzeźby. Ten zbiór to prace uczniów szkół ceramicznych z Chodzieży, Krotoszyna i Opoczna. Jeszcze inną kolekcję tworzą nowości wydawnicze, wydane w Roku Mickiewiczowskim (1998) np. biografie: „Mickiewicz” Jacka Łukasiewicza, „M jak Mickiewicz” Tomasza Łubieńskiego, „Celina i Adam Mickiewiczowie” Aliny Witkowskiej, „Adam Mickiewicz jako nauczyciel i pedagog” Józefa Półturzyckiego, artykuły prasowe foldery z licznych wystaw, zaproszenia, programy teatralne, fotografie i plakaty. Także ekranizacja „Pana Tadeusza” w reżyserii Andrzeja Wajdy ma swój oddźwięk w naszych zbiorach – kalendarze, plakaty, artykuły prasowe, prace plastyczne uczniów.

Izba Pamięci Adama Mickiewicza w Budziszewku stała się przede wszystkim celem wycieczek młodzieży szkolnej i jej wychowawców. Właśnie tutaj ma miejsce najlepsza lekcja poglądowa j. polskiego o życiu i twórczości Poety. Powinni tu trafiać również członkowie towarzystw literackich, którym patronuje Mickiewicz oraz wszyscy miłośnicy poezji Wieszcza.

Uczniowie z naszej szkoły, corocznie biorą udział w rajdach mickiewiczowskich, gdzie mogą pochwalić się zdobytą wiedzą na temat wieszcza oraz zachęcić innych do odwiedzenia naszej szkoły, gdzie mieści się Izba Pamięci.